28 қаңтар 2025 жылы өткен кеңейтілген үкімет отырысынан кейінгі баспасөз конференциясында ол тыйымның енгізілу себебін бағаларды тұрақтандыру мақсатында екенін түсіндірді.
"1600 тонна картоп экспортқа шығарылды. Баға 400 теңгеден асып кетті. Резко, бірнеше күн ішінде. Сондықтан шара қабылдауға мәжбүр болдық. Ең алдымен, отандық тұтынушыларды қорғау үшін. Картоп бағасы 120, 150, 170 теңге болса, бірнеше күн ішінде 400 теңгеге көтерілді. Сондықтан тыйым салынды", – деді Серик Жумангарин.
28 қаңтарға дейін картоп экспорттауға фитосанитарлық сертификат алғандар оны елден шығаруға мүмкіндігі болды. 1600 тонна картоп шекарада тоқтап қалды.
Ауыл шаруашылығы министрлігінің мәліметі бойынша, өткен маусымда картоптың өзіндік құны 71-72 теңге болды. Кәсіпкерлер көктемде картопты 40 теңгеден сатып алғандарын мәлімдеді. Министрлік оларға картопты сатуды ұсынды.
"Бизнесмендердің шығынға батпау үшін жағдайдан шығу жолын ұсындық. Картопты облыстардың тұрақтандыру қорларына 200 теңгеден сатуды ұсынып отырмыз. 40 және 200 теңге. Айырмашылық бар, пайда, айтпақшы, көзбен көріп тұр. Егер олар 40 теңгеге картоп алса, 200 теңгеге неге сатпады, егер ол шіріп кетпесе? Вагондарды ешқайда апарудың қажеті жоқ, әкімдік келіп, алып кетер еді", – деді ауыл шаруашылығы вице-министрі Азат Султанов.
Ол кәсіпкерлерге қойылған сұрақтардың ауыл шаруашылығы министрлігіне емес, кеден органдарына қатысты екенін түсіндірді. Ауыл шаруашылығы министрлігінің өкілінің пікірінше, картоп экспортын шектеу шешімін кәсіпкерлер үшін форс-мажорлық жағдай деп санауға болады, бұл жасалған келісімдерді бұзуға мүмкіндік береді.
"Ішкі нарықтағы баға, қайтадан, өзіндік құнды ескере отырып, өте қолайлы, сондықтан картоп өсіру табысты", – деді Азат Султанов.
Бұған дейін, бүгін, 28 қаңтарда, ауыл шаруашылығы министрінің бұйрығымен Қазақстан Республикасының аумағынан картопты экспорттау шектелгені хабарланған болатын.