Экология және табиғи ресурстар министрлігінде Қазақстандағы электромобильдердің өсіп келе жатқан танымалдылығының басты мәселесі - аккумуляторларды қайта өңдеу қиындықтары туралы айтылды. "Электрлі көліктерге" утильсбор енгізу жоспарлары туралы нақты мәлімдемелер жоқ, бірақ ведомство мәселені қозғап, көрші елдерде мұндай жинау түрінің бар екенін атап өтті. Толығырақ Tengri Auto-да баяндаймыз.
Министрлікте соңғы 4 жылда Қазақстан жолдарындағы электромобильдер саны 15 есеге артқанын және қазіргі уақытта 11 706 электромобиль бар екенін хабарлады. Ел бойынша шамамен 426 электрозаряд станциясы бар.
Электромобильдерді пайдалану дәстүрлі ішкі жану қозғалтқышы бар автомобильдермен салыстырғанда экологиялық таза деп есептеледі, себебі олар пайдалану кезінде зиянды шығарындыларды шығармайды. Дегенмен, Минэкологияда атап өткендей, артықшылықтарына қарамастан, литий-ионды аккумуляторларды қайта өңдеу мәселесі маңызды міндет болып қалады, олар электромобильдерде қолданылады.
"Қазақстанда электромобильдер санының өсуінің негізгі себебі - утильсауырдың, кедендік баждардың және қосылған құн салығының жоқтығы. Сонымен қатар, Қазақстанмен көрші елдерде электромобильдерге утильсбор ставкалары енгізілген", - деді министрлікте.
Ведомство электрондық мобильділікті және электромобильдерді дамыту Қазақстан үшін экологиялық таза және технологиялық дамыған болашаққа маңызды қадам екенін мойындады. Бұл үшін, атап өтілгендей, электромобильдер үшін ғана емес, литий-ионды батареяларды қауіпсіз қайта өңдеу үшін де инфрақұрылымды құру қажет, экологияға зиянды азайтып, ресурстарды тиімді пайдалану керек.
Халықаралық сарапшылардың пікірінше, аккумуляторларды қайта өңдеу процесінің шиеленісуі 2030 жылы пайда болады, себебі алғашқы импортталған электромобильдердің аккумуляторларының қызмет мерзімі аяқталады.
Қазіргі уақытта министрлік электромобильдер үшін литий-ионды аккумуляторларды қайта өңдеудің әлемдік тәжірибесін зерттеп жатыр. Үкімет Қазақстанда мұндай батареяларды қайта өңдеу зауытын салу үшін инвестор тартуды қамтамасыз етуді қалайды.
"Министрдің төрағалығымен канадалық UPTOWN Venture Capital компаниясымен литий-ионды батареяларды қайта өңдеу зауытын салу бойынша екі кездесу өтті. Литий-ионды аккумуляторларға ерекше сақтық қажет. Оларды жалпы қоқыс контейнерлеріне тастауға болмайды, себебі оларды тұтандыру қаупі бар. Олар арнайы қайта өңдеу пункттеріне тапсырылуы тиіс, онда мамандар оларды қауіпсіз түрде бөлшектеп, литий мен кобальт сияқты бағалы материалдарды алу үшін өңдейді. Сол жерден бұл материалдар жаңа батареяларда пайдалану үшін қайта өңдеуге жіберіледі.
Осыған орай, бұл жобаны жүзеге асыру біз үшін маңызды: жоба литий-ионды батареяларды қайта өңдеу бойынша халықаралық тәжірибені ескере отырып, екінші шикізатты алу ережелерін әзірлеуге мүмкіндік береді: литий, кадмий, кобальт және басқа да бағалы металдар", - деп түсіндірді ведомство.
Қазір Алматыда литий-ионды батареяларды қайта өңдейтін зауыт жұмыс істеп жатқанын атап өткен жөн. Ол жылына 500 тоннаға дейін қайта өңдей алады. Қазақстанға үлкен көлемдер қажет болуы мүмкін.
Тағы да қызықты автожаңалықтарды біздің Instagram және TikTok-тан көріңіз
