Мәжілісте жасанды интеллект (ЖИ) мәселелері бойынша заң жобасы таныстырылды. Заңнамалық нормаларды талқылау барысында Мәжіліс депутаты Елнур Бейсембаев ЖИ-ның Қазақстандағы түрлі салаларға әсері жөнінде алаңдаушылық білдірді, деп хабарлайды Tengrinews.kz тілшісі.
Депутаттың пікірінше, болашақта жасанды интеллект кейбір қазақстандықтарды жұмыссыз қалдыра алады.
"Біз бәріміз түсінеміз, жасанды интеллект - бұл прогрестің қозғаушы күші, және біздің міндетіміз оны дұрыс реттеу. Мемлекет басшысы соңғы екі жылда өзінің әрбір сөзінде осы идеяның провайдері болып келеді. Біздің өміріміздің көптеген салаларын ЖИ арқылы реттеуге болады. Бірінші сұрақ - біз бәріміз ЖИ-ның еңбек нарығына әсерін түсінеміз. Дүниежүзілік экономикалық форумның және банктердің мәліметтері бойынша, ЖИ бүкіл әлемде шамамен 90 миллион жұмыс орнын алмастырады. Бұл деректер бірнеше жыл бойы зерттелуде. Әрине, бұл еңбек нарығына әсер етеді. Біз бұл мәселені қалай реттейміз?" - деп сұрады Елнур Бейсембаев.
Оның айтуынша, Қазақстан үкіметі елдегі жұмыссыздық деңгейін едәуір төмендетіп көрсетеді.
"Біз бәріміз түсінеміз, Қазақстандағы жұмыссыздықтың нақты көрсеткіші 12-13 пайызды құрайды. Бұл шамамен 1 миллион адам. Ал егер ЖИ қазір кейбір салаларды алмастырса, онда бұл жағдай одан әрі нашарлауы мүмкін. Осыған байланысты, бұл заң жобасында (осы мәселелерді - еск.) қарастыру қажет", - деді мәжілісмен.
Ол мысал ретінде Жапонияны келтірді, онда банктік карталарды әлі күнге дейін нақты адамдар шығарады, ЖИ қолданатын арнайы аппараттар емес.
"Әрине, Жапония үшін ЖИ-ны қолдануға көшу қиын емес, бізде - бірнеше минут ішінде карточка алу. Бірақ олар барлық адамдарды алмастыру, оларға жаңа жұмыс орындарын ашу - бұл өте қиын екенін түсінеді. Бұл бірінші фактор. Екінші фактор - біз оларға қайта даярлау жұмыстарын қаншалықты жылдам жүргіземіз және оларға жаңа жұмыс орындарын таба аламыз ба?" - деді Бейсембаев.
Сондай-ақ, ол ауруларды диагностикалауда ЖИ қолданудың қауіптері туралы пікір білдірді.
"Біз ЖИ-ның қазір Еуропа елдерінде медициналық салада әсерлі қолданылып жатқанын түсінеміз. Тіпті онкологиялық аурулар ЖИ арқылы зерттеліп, 95 пайыз дәлдікпен анықталғаны туралы ақпарат бар. Бірақ онда жауапкершілікті кім көтереді? Ертең дәрігер: міне, осындай жағдай, ЖИ ұсынысымен ем жүргізіледі, бірақ адам өледі. Сонда оны емдеген адам: біз ЖИ арқылы зерттедік дейді?" - деп сұрады депутат Бейсембаев.
Сонымен қатар, ол ЖИ-ны көлік саласында қолданудың ықтимал қауіптерін ескеруді және музыка мен басқа контентті жасау кезінде авторлық құқық мәселелерінің қалай реттелетінін сұрады.
"Тағы бір мәселе - бұл алаяқтық мәселелері. Біз түсінеміз, егер алаяқтар қазір ЖИ-ны қолдана бастаса, олар оны сапалы қолданады. Менің сөзіме жаңа тезис қосып, менің дауысыммен оны оңай пайдалана алады. Бұл мәселені де заңнамалық түрде шешу қажет. Және қандай да бір нақты шекараларды анықтау керек", - деді парламентарий.
Депутат Екатерина Смышляева, ЖИ мәселелері бойынша заң жобасын таныстырған, әріптесінің барлық ұсыныстарын ескеруге уәде берді.
"Шынында да, бұл практикалық, салалық мәселелер, олар миф емес, болашақ емес, бұл біздің қазіргі шындығымыз. Сондықтан, ең негізгі мәселе - жауапкершілік мәселесі. Ол заң жобасында белгіленген. Бірақ, менің ойымша, салалық мәселелерді ескере отырып, біз оны нақтылаймыз, өйткені ол бүгінгі күні өте кең. Екінші, мүмкін, ең маңызды мәселе - авторлық құқық мәселесі. Заң жобасында реттеу басталды, бірақ ол әзірге сілтемелік сипатта", - деді Смышляева.
Жасанды интеллект туралы жалпы заң нормалары, оның айтуынша, практикалық жағдайларға байланысты болады.
Еске сала кетейік, жақында Екатерина Смышляева ЖИ туралы болашақ заңның негізгі жаңалықтарын қамтитын заң жобасының "скелетін" жариялады. Онда Қазақстанда толық автономды жасанды интеллект жүйелерін жасауға тыйым салынатыны туралы айтылған. Толығырақ мұнда.
