«Сашка-казаха» - Беларусь құрметтейді! Алматыда Қазақстан халқының мәдени коды ашылды.

Қазақстандағы бірегей бірлік моделін қалыптастыруда Қазақстан халқы Ассамблеясының (ҚХА) маңызды рөлі бар, оның мүшелері арасындағы бірлескен қызмет мемлекеттік саясатты қоғамдық келісім саласында әзірлеуге және сәтті жүзеге асыруға, саяси-әлеуметтік тұрақтылықты қамтамасыз етуге, мемлекеттік және азаматтық институттардың этностық қатынастар саласындағы өзара әрекеттестігінің тиімділігін арттыруға ықпал етеді.

1995 жылдың 1 наурызында құрылған ҚХА республика аумағында қалалық, өңірлік, республикалық және халықаралық деңгейдегі іс-шараларды тұрақты түрде өткізеді. Ассамблеяның негізгі міндеттері: этностық келісімді әрі қарай нығайтуға және халықтың бірлігін қалыптастыруға қолайлы жағдай жасау, ұлттық патриоттық идеяларға негізделген, қоғамда төзімділікті арттыру, мемлекеттік органдарға экстремизм мен радикализм көріністеріне қарсы күресте көмек көрсету, азаматтардың саяси- құқықтық мәдениетін қалыптастыру, этно-мәдени бірлестіктердің күш-жігерін ортақ мақсаттарға интеграциялау, ұлттық мәдениеттерді, тілдерді және халықтың дәстүрлерін жаңғырту, сақтау және дамыту.

Жұмыс барысында ҚХА мүшелері адам және азамат құқықтары мен бостандықтарының, халық пен мемлекет мүдделерінің басымдығы принциптеріне берік болып, республикадағы әрбір азаматтың құқықтары мен бостандықтарының теңдігі үшін, ұлтына, тіліне, дінге, сенімдеріне және жынысына қарамастан, жақтаушылар болып табылады. Ассамблея қоғамдық келісім және ұлттық бірлік саласындағы мемлекеттік саясатты әзірлеуге және жүзеге асыруға, қазақстандық патриотизмді қалыптастыруға, мемлекеттік тіл мен Қазақстан халқының басқа тілдерін дамытуға, этностық саладағы өңірлік саясатты жетілдіруге, демография және миграция саласындағы жоспарлар мен іс-шараларды іске асыруға бағытталған жобаларға белсене қатысады (сондай-ақ, оларды өзі құрады).

Қазақстандағы және шетелдердегі этностық және конфессияаралық келісімнің қазақстандық моделін насихаттауға, ағартушылық және баспа қызметіне, ақындар мен жазушылардың мәртебесін көтеруге, қазақ диаспорасына ана тілін, мәдениетін және ұлттық дәстүрлерін сақтау мен дамыту мәселелерінде қолдау көрсетуге және тарихи отанымен байланыстарын нығайтуға ерекше назар аударылады. Сонымен қатар, жас ұрпақты мәдениет пен халықтық дәстүрлерді құрметтеу, ортақ құндылықтарға негізделген тәрбиелеуге ерекше көңіл бөлінеді. ҚХА-ның «Біз әртүрліміз, бірақ теңбіз» және «Әр түрлілікте бірлік» басымдықтары бар. Қазақстан Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев жыл сайын ҚХА-ның жетістіктеріне және оның елдің гүлденуіне қосқан үлесіне жоғары баға береді.

Жақында Алматыда «Қазақстан халқының мәдени коды – елдің басты құндылығы» атты халықаралық дөңгелек үстел өтті. Іс-шара жылы, шын мәнінде отбасылық атмосферада өтті, академиктер, жазушылар, ақындар, тарихшылар, публицистер, көрнекті қоғамдық қайраткерлер, ғалымдар, докторанттар, магистранттар және студент жастар баяндамалар жасады. Модератор ретінде филология ғылымдарының кандидаты, доцент Светлана Ананьева сөз сөйледі.

Дөңгелек үстелге El.kz ақпарат агенттігінің журналистері де жеке шақырылды.

6
©El.kz/Татьяна АЛАДЬИНА

«Біз кездесуімізді Ұлттық кітапханада кездейсоқ ұйымдастырған жоқпыз. Қазақстан халқының бірегей мәдени коды, ең алдымен, түрлі этностардың әдебиет пен өнер шеберлерінің туындыларында сақталады, олар ұрпақтар арасындағы диалогты жалғастыруда. Біздің халық рухани құндылықтардың тұтас қазынасын жасады, оның мұрасы зор. Халықтың мәдени коды прозада, поэзияда, мүсін өнерінде және бейнелеу өнерінде өз көрінісін табады, қолөнершілердің шығармашылығында байқалады, этникалық сәйкестікті күшейтеді, көркем образдар жиынтығын қамтиды және олардың ерекшеліктерін толық ашады. Оған жауапкершілік, мейірімділік, қонақжайлылық, рақымдылық, қиын сәтте басқаларға көмек көрсетуге дайын болу кіреді. Қазақстан көптеген адамдарға, репрессия жылдарында туған жерінен қуылғандарға, жаңа отанға айналды. Біздің әрқайсымыздың міндетіміз – бұл бірегей мәдени кодты келер ұрпаққа жеткізу!» - деп атап өтті Светлана Ананьева.

Іс-шараның барлық қатысушылары өз сөздерінде жастар арасында патриотизмді тәрбиелеу жөніндегі жаңа мақсаттарға жету және қызмет аясын кеңейту үшін күш біріктіре жұмыс істеудің қажеттілігін бір ауыздан мойындады. Спикерлер баяндамалармен шектелмей, жандандырып пікірталас жүргізді, қызықты ұсыныстар жасады, пікір алмасты және нәтижелі ынтымақтастық туралы уағдаласты.

7
©El.kz/Татьяна АЛАДЬИНА

«Қазақстандықтар біртұтас, тату отбасы ретінде мерекелерді бірге атап өтеді, біздің әйелдер ұлттық асханалардан тағамдар дайындайды және рецепттермен бөліседі, әр түрлі ұлттың балалары мәдени орталықтарға бірге барып, камажай және лезгинка билейді, Наурыз мейрамында құймақ жейді, Қазақстан халқының тілдерін, билерін, әндерін және өлеңдерін үйренеді. Кеңес кезеңінің мерекелерін де ескермей кетуге болмайды, өйткені олар да мәдени кодтың бір бөлігі болып, көптеген отбасыларда өмір сүріп келеді. Мысалы, қариялар 23 ақпанда мерекелеуді атап өтеді, бірақ жастарды 7 мамырда Отан қорғаушылар күнімен құттықтайды, бұл менің ойымша, жақсы, біз ұрпақтар сабақтастығын көреміз. Тарихты ұмыту және оны жоюға болмайды. Мәдени кодтың негізі бір-біріне құрмет, түсіністік, идеалдарға адалдық, жаңаға ұмтылу, бірақ дәстүрлерден бас тарту емес!» - деді Алматы қаласы әкімдігі ҚХА-ның этностық қатынастарды дамыту бөлімінің жетекшісі Назар Балгимбаев.

Ата-бабаларды құрметтеу маңыздылығы туралы сөз қозғағанда, спикерлер, әрине, қазақ жерінен соғысқа аттанған Ұлы Отан соғысының қатысушыларын мақтанышпен еске алды. Жас буын Ади Шарипов, «Сашка-казах» деп аталған батыл партизан, Беларусьтің бауырлас елінде қалай құрметтелетіні туралы таңданыспен білді. Шарипов партизандық қозғалысқа белсене қатысып, Смоленск және Орлов облыстарында неміс армиясына ауыр зиян келтірген отрядтарды басқарды. Ол жас партизанға әскери шеберлікті үйретті, өзі қарсыласқа қарсы ұрысқа кіріп, барлау жүргізіп, жасырын ұйыммен байланыс орнатып, диверсиялық топтарды басқарды. Ади Шарипов танк эшелондарын жару, оқ-дәрілерді басып алу және вермахт солдаттарын жоюға қатысты. «Сашка-казахтың» басына неміс басқыншылары үлкен ақша сыйақы ұсынды.

Шарипов Алматы облысындағы Каскелен ауылындағы мектепте қарапайым оқытушы болып жұмыс істеді, оны Қызыл Армия қатарына шақырды, соғыс кезінде Батыс Беларусьте қызмет етті. Соғыс кезінде күнделікті қан төгісті шайқастардан кейін Шарипов және басқа жауынгерлер тұтқынға түспеу үшін Брянск ормандарына жетуге тырысты. Ол Беларусьтегі алғашқы партизан отрядтарының бірін құрды. Соғыстан кейінгі жыл