21 ақпан – Ана тілі халықаралық күні.

Күн 1952 жылы Даккада (Бангладеш) болған қайғылы оқиғаларды еске алу үшін таңдалды, онда студенттердің бенгаль тілін қорғау мақсатындағы демонстрациясы кезінде полиция оқ атып, бірнеше адам қаза тапты.

Біріккен Ұлттар Ұйымының мәліметінше, әлемде шамамен 7000 тіл бар, бірақ олардың 45%-ы жоғалып кету қаупінде. Әр екі апта сайын бір тіл жойылып, өзімен бірге бірегей мәдени мұраны алып кетеді.

Туған тілде білім алуға қол жеткізу жағдайы әсіресе алаңдатады. Жер шарындағы халықтың 40%-ы түсінетін тілде білім алуға мүмкіндікке ие емес, ал кейбір өңірлерде бұл көрсеткіш 90%-ға жетеді. Цифрлық кеңістікте 100-ден кем тіл ұсынылған, бұл көптеген халықтар үшін ақпарат пен технологияларға қолжетімділікті шектейді.

Біріккен Ұлттар Ұйымы тілдік мұраны қорғау үшін шаралар қабылдауда. 2008 жылы Халықаралық тілдер жылы жарияланды, ал 2022 жылдан 2032 жылға дейін жергілікті халықтардың тілдерін сақтау мақсатында Халықаралық жергілікті тілдер онжылдығы өткізілуде.

Әр жыл сайын Халықаралық туған тіл күні әртүрлі тақырыптарға арналады: материалдық емес мұраны сақтау, білім берудегі тілдің рөлі, Брайль жүйесі мен жест тілдері, көптілділік – буындар арасында білімді беру құралы ретінде.

ЮНЕСКО-ның Бас директоры Коитиро Мацуура тілдер тек қарым-қатынас құралы ғана емес, халықтардың тарихи тәжірибесінің көрінісі екендігін атап өтті. Ол: «Туған тіл бала кезінен бастап адамның әлемді уникалды қабылдауын қалыптастырады, бұл қабылдау адаммен өмір бойы бірге болады» деп айтты.

Тілдерді сақтау тек мәдени тұрғыдан ғана емес, сонымен қатар стратегиялық тұрақты даму факторы және халықтар арасындағы үйлесімді қатынастарды нығайту үшін маңызды. Тек жаһандық көптілділікті қабылдау барлық тілдердің жаһандық өзгерістердің әсерінен жылдам өзгеріп жатқан әлемде өз орнын алуына мүмкіндік береді.