Жаңа айыппұлдар: 2025 жылы қазақстандықтарды қандай шығындар күтіп тұр?

Жаңа МРП көлемі 2025–2027 жылдарға арналған республикалық бюджет жобасында көрсетілген, ол ҚР Қаржы министрлігімен дайындалған. Қазіргі уақытта МРП 3692 теңге, алайда 2025 жылдың 1 қаңтарынан бастап ол 3932 теңгеге дейін өседі, бұл 240 теңгеге немесе 6,5% -ға артуды білдіреді. Соның нәтижесінде елдегі барлық төлемдер мен айыппұлдар да көтеріледі. Inbusiness негізгі өндіріп алу мен төлемдерден мысал ретінде жинақ жасаған.

Жол қозғалысы ережелерін бұзғаны үшін айыппұлдар өседі

Мысалы, жылдамдықты 10-20 км/сағатқа асыру (5 МРП мөлшерінде) 2025 жылдың 1 қаңтарынан бастап 19,6 мың теңге болады (қазіргі уақытта — 18,4 мың теңге). Сол соманы белдік тақпағаны, касканы кимегені немесе тоқтап тұру ережелерін бұзғаны үшін де төлеуге тура келеді.

Қызыл жарықтан өту (10 МРП) айыппұлы 39,3 мың теңгеге дейін өседі (қазіргі уақытта — 36,9 мың теңге). Сол мөлшерде жылдамдықты 20-40 км/сағатқа асыру, мүгедектерге арналған орындарға заңсыз паркинг және жаяу жүргіншілерге жол бермеу айыппұлдары болады.

Жүргізуші куәлігінен айырылған тұлғаға автокөлік басқарғаны үшін 50 МРП мөлшерінде айыппұл 184,6 мың теңгеден 196,6 мың теңгеге артады.

Утилизациялық төлем өседі

Петиция арқылы утилизациялық төлемді жою немесе төмендету мүмкін болмады, сондықтан 2025 жылы төлем жалғасып, МРП-ға байланған күйде қалады.

50 МРП мөлшеріндегі базалық утилизациялық төлем 184,6 мың теңгеден 196,6 мың теңгеге өседі. Коэффициенттерді ескере отырып, 1 мың куб. см-ге дейінгі автокөлікті импорттау үшін минималды төлем 294,9 мың теңге болады. 2 мың куб. см-ге дейінгі автокөліктер үшін 688,1 мың теңге, 3 мың куб. см-ге дейін — 983 мың теңге, ал 3 литрден жоғары — 2,2 миллион теңге төлеу керек. Электромобильдерді импорттаушылар жеңілдікке ие болады, себебі олар үшін утилизациялық төлем әлі де нөлге тең болады.

Автокөліктерді тіркеу құны өседі

Автокөліктің алғашқы тіркеуі үшін минималды төлем (0,25 МРП) 923 теңгеден 983 теңгеге артады. Үш жасқа дейінгі көліктер үшін тіркеу (50 МРП) 184,6 мың теңгеден 196,6 мың теңгеге көтеріледі. Ал үш жастан асқан көліктер үшін алғашқы тіркеудің ең жоғары құны (500 МРП) 1,8 миллионнан 1,9 миллион теңгеге 100 мың теңгеден астам өседі.

Мат үшін айыппұл

2023 жылдың 7 наурызынан бастап, әдепсіз сөздер үшін жеке тұлғаларға 20 МРП (73,8 мың теңге), заңды тұлғаларға — 50 МРП (184,6 мың теңге) мөлшерінде жаза қарастырылған.

Бұған дейін мәдениет министрлігі шоу-бизнес өкілдері үшін қоғамдық орындарда әдепсіз сөздер мен әрекеттер үшін айыппұлды көтеруді ұсынды: жеке тұлғаларға 150 МРП, заңды тұлғаларға — 300 МРП.

2025 жылдың басынан бастап жаңартылған МРП-мен мат үшін айыппұл қазақстандықтарға қымбатқа түседі: жеке тұлғалар үшін — 78,6 мың теңге, заңды тұлғалар үшін — 196,6 мың теңге.

Балалар үшін ата-аналарға айыппұлдар

Ата-аналық міндеттерді орындамағаны үшін айыппұл 10 МРП-ға дейін және келесі жылдан бастап 39,32 мың теңгеге (қазіргі уақытта — 36,9 мың теңге) көтеріледі.

18 жасқа толмаған балалардың қоғамдық орындарда мас күйінде немесе алкоголь ішіп жүргені үшін ата-аналарға 15 МРП немесе 58,9 мың теңге, бұрынғы 55,3 мың теңгеден артық айыппұл салынады.

Балалардың түнде үйден тыс жерде және ойын-сауық орындарында қайтадан табылуы үшін ата-аналарға 7 МРП немесе 27,5 мың теңге (бұрын 25,8 мың теңге) айыппұл салынады.

14-16 жастағы балалардың мемлекеттік өрт қызметі, полиция, жедел медициналық көмек және авариялық қызметтерге жалған хабарласқандығы үшін ата-аналар 15 МРП (58,9 мың теңге) төлейді.

Жаңа айыппұлдар

2025 жылдан бастап Қазақстанда таңбаланбаған тауарларды сату, сондай-ақ осындай тауарларды қабылдау мен беру актілерін ресімдемей қабылдау үшін айыппұлдар енгізіледі.

Бақылау (идентификациялық) белгілерімен немесе материалдық тасымалдаушылармен (темекі өнімдерінен басқа) таңбалануы тиіс тауарларды сатушылар бұл белгілер болмаған жағдайда ескерту алады. Егер бірінші әкімшілік өндіріп алудан кейін бір жыл ішінде қайта бұзушылық орын алса, айыппұлдар мынадай болады:

• шағын кәсіпкерлік субъектілері үшін — 100 МРП,

• орта кәсіпкерлік субъектілері үшін — 200 МРП,

• ірі кәсіпкерлік субъектілері үшін — 500 МРП, қызметті тоқтатуға мүмкіндік берумен.

Таңбалау және тауарлардың бақылау ережелерін бұзу (темекі өнімдері мен дәрі-дәрмектерден басқа), соның ішінде:

1) тауарларды ақпараттық жүйеде қабылдау актілерін ресімдемей беру,

2) тауарларды жүйеде қабылдау актілерін растамай алу,

3) тауарларды белгіленген тәртіппен айналымнан шығарып сатпау,

осындай бұзушылықтар үшін ескерту беріледі. Егер әкімшілік өндіріп алудан кейін бір жыл ішінде қайта бұзушылық орын алса, айыппұлдар мынадай болады:

• шағын кәсіпкерлік субъектілері үшін — 100 МРП,

• орта кәсіпкерлік субъектілері үшін — 200 МРП,

• ірі кәсіпкерлік субъектілері үшін — 500 МРП.

Акцизделетін өнімдер үшін таңбалау және бақылау ережелерін бұзу, соның ішінде:

1) тауарларды жүйеде актілерді ресімдемей беру,

2) тауарларды жүйеде актілерді растамай алу,

3) тауарларды айналымнан шығармай сату,

бұзушыларға айыппұлдар салынады:

• жеке тұлғалар үшін — 50 МРП,

• шағын кәсіпкерлік субъектілері үшін — 150 МРП,

• орта кәсіпкерлік субъектілері үшін — 200 МРП,

• ірі кәсіпкерлік субъектілері үшін — 500 МРП, құқық бұзушылық объектісі болған акцизделетін тауарларды тәркілеумен.

Нәтижесінде, бизнес таңбаланбаған тауарларды сату, сондай-ақ қабылдау мен беру актілер