Қазақстанда атом өнеркәсібін дамытуға арналған ұзақ мерзімді жоспарлар әзірленеді. Бұл туралы Қазақстан Республикасының Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев кеңейтілген үкімет отырысында айтты, деп хабарлайды Kapital.kz бизнес ақпарат орталығының тілшісі.
Ол үкімет алдында Қазақстанның электр энергиясымен толықтай өздігінен қамтамасыз етілу міндеті, сондай-ақ 15-20% резервтер құру міндеті тұрғанын атап өтті.
«Сондықтан келесі екі жылда кемінде 3 гигаватт жаңа қуаттарды енгізу қажет. Бұл көрсеткіш өткен жылдардың деңгейінен шамамен 2,5 есе жоғары. Біздің стратегиялық бағытымыз көміртегі бейтараптылығына қол жеткізу болып қала береді. Алайда, оны жүзеге асыруға рационалды түрде қарау керек. Біз өзіміздің табиғи байлықтарымыз бен табиғи артықшылықтарымызды тиімді пайдалануға тиіспіз», - деді мемлекет басшысы.
Ол инновациялық көмір станциялары ескірген технологиялар бойынша салынған ТЭС-терді алмастыруы керек екенін қосып айтты. Қытай мен Оңтүстік Кореяда минималды шығарындылармен жаңа буын көмір станциялары сәтті пайдалануда. Президенттің айтуынша, «Балқаштағы көмір электр станциясы сол кезде салынбады, нәтижесінде ел қуатты электр энергиясы көзінен айырылды».
«Энергия тапшылығының артуына байланысты бірінші АЭС-тің құрылысын жеделдету және елде ядролық кластер құруға кірісу керек. Бұл біздің еліміздің прогресін қамтамасыз ету үшін маңызды міндет. Үкіметке «Самұрық-Қазынамен» бірге атом өнеркәсібін дамытуға арналған ұзақ мерзімді жоспарларды әзірлеуді тапсырамын. Бізге нақты көзқарас қажет. Толыққанды талдау негізінде болашақ АЭС-тердің құрылысын жүргізуге ең қолайлы орындарды, сондай-ақ заманауи және қауіпсіз технологияларды анықтау керек», - деді Қасым-Жомарт Тоқаев.
Үкімет пен парламент екінші атом станциясының құрылыс орны бойынша ұсыныстар енгізуі тиіс.
«Тағы да атап өтемін: біздің елімізге ядролық энергия қажет, өйтпесе Қазақстанның тұрақты дамуы күмән тудырады. Энергия - бүкіл экономиканың қозғаушы күші. Әрине, барлық өңірлерді энергиямен қамтамасыз еткенде ғана, біз оларды гүлденуге жеткізіп, халықтың өмір сүру деңгейін көтере аламыз», - деді мемлекет басшысы.
Ол үкіметке 2027 жылы Батыс аймақтың электр желілерін елдің Бірыңғай энергетикалық жүйесіне біріктіруді аяқтауды, Оңтүстік аймақтың электр желілерін күшейту жобасының жүзеге асырылуын жеделдетуді тапсырды.
«Оңтүстік өңірлердегі энергия тапшылығын жою үшін «жасыл» энергетика және газ-түрлендіргіш қондырғылары саласында ірі жобалар іске асырылуда. Сондықтан 2026 жылы «Бейнеу-Бозой-Шымкент» газ құбырының екінші тармағының құрылысын аяқтау қажет», - деп атап өтті Қасым-Жомарт Тоқаев. Ол өткен жылы тоғыз өңірде газ желілеріне 107 елді мекен қосылғанын, онда барлығы 300 мың адам тұратынын айтты. «Шеврон» корпорациясымен жаңа газ кен орындарын игеру және Ақтөбе облысындағы Жалибек учаскесінде геологиялық барлау бойынша ынтымақтастық басталды.
«Жаңаөзен мен Қашағанда газ өңдеу зауыттарын, сондай-ақ Түркістан облысындағы газ-түрлендіргіш қондырғысы негізіндегі электр станциясын салу жұмыстары қанағаттанарлықсыз жүргізілуде. Бұл жобаларды белгіленген мерзімде аяқтау қажет», - деді ол.