Энергетика министрлігі отандық бағаны реттеуге қатысты бұйрықтардың күшін жоюды жоспарлап отыр, деп хабарлайды Kapital.kz бизнес ақпарат орталығының тілшісі.
«Ашық НПА» порталындағы бұйрық жобасында қазіргі уақытта Қазақстандағы бензин мен дизель отынының бағасы әлемдегі ең төмен бағалардың бірі болып қалатыны түсіндірілген. Бұл көрші мемлекеттермен қатар бағалық алшақтықтың едәуір болуына әкеледі. Мысалы, Қазақстанда АИ-92 бензинінің литрі 205 теңге, Ресейде – 288 теңге, Қырғызстанда – 385 теңге, Өзбекстанда – 489 теңге. Қазақстанда дизель отынының литрі 295 теңге, Ресейде – 355 теңге, Қырғызстанда – 427 теңге, Өзбекстанда – 528 теңге. АИ-92 бензинінің бағасы арасындағы айырмашылық 40%-дан 138%-ға дейін, дизель отыны бойынша – 20%-дан 79%-ға дейін жетеді.
«Бұл тапшылықты тудырады, сала модернизациясын мүмкін еместігін, отынды шекарадан тыс заңсыз схемалар арқылы шығаруды қоздырады. Осыған байланысты, энергетика министрлігі тұрақты баға қалыптастыру моделі саясатына көшуде. Бұл саясат сұраныс пен ұсыныс арасында нарықтық баланс құруға, отын тапшылығын жоюға, мұнай өңдеу саласын модернизациялауды ынталандыруға, жаңа жұмыс орындарын құруға және ұзақ мерзімді инвестицияларды тартуға бағытталған», - делінген жобада.
Энергетика министрлігі, бұл саясаттың негізгі принциптері – өзгерістердің біртіндеп және болжамды түрде жүргізілуі екенін түсіндірді. Ведомствоның баспасөз релизінде «үкімет отын бағасының күрт өсуіне жол бермейді» деп атап өтілген.
«Азаматтардың мүдделерін қорғау үшін әлеуметтік қолдау шаралары жалғасады, ал ауыл шаруашылығы өндірушілері дизель отынына ашық схемалар мен қолайлы бағалар бойынша кепілдендірілген қолжетімділік алады. Энергетика министрлігі мүдделі органдармен бірге нарықтағы бақылауды күшейтеді, заңнаманың орындалуын қамтамасыз етеді және ішкі нарыққа отынның үздіксіз жеткізілуін қамтамасыз етеді», - деп атап өтті ведомство.
Бұйрық жобасына қосымша жазбада қазіргі уақытта мемлекеттік бағаны реттеу Қазақстанды көрші мемлекеттер арасында ГСМ-нің ең төменгі құны бар елге айналдырды , бұл «сұр» экспорт пен перетоктарға жоғары қауіп тудырады және тапшылықты қоздырады.
«Әлеуметтік осал топтарды қолдау бойынша басымдық берілген кезең-кезеңімен бағаны либерализациялау қажеттілігі перетоктар мен «сұр» экспорт, мұнай өндіру жобаларын дамыту және Орталық Азиядағы ең ірі НПЗ-ны жылына 18 млн тоннадан 28 млн тоннаға дейін кеңейту экономикалық тиімділігімен байланысты, бұл жаңа жұмыс орындарын құруға және бюджет бағдарламаларын қамтамасыз етуге мүмкіндік береді», - делінген түсіндірме жазбада.
Жобаға қосымшада ведомство жоюды жоспарлап отырған құжаттар тізімі көрсетілген. Бұл 2014, 2015, 2016, 2023 және 2024 жылдардағы бұйрықтар.