Премьер-министр Олжас Бектенов талқылады кәсіпкерлермен Солтүстік Қазақстан облысында салық реформасы туралы, деп хабарлайды primeminister.kz.
«Қазіргі уақытта бюджеттiң кіріс бөлігін арттыру бойынша жұмыс істеу қажет. Соңғы жылдарда даму бюджетінің төмен деңгейі қалыптасты. Бұрын қабылданған салық ставкаларын төмендету және көптеген ерекшеліктер енгізу туралы шешім бюджеттiң теңгерімсіздігіне әкелді, бұл мемлекеттік шығыстардың кірістерден едәуір асып кетуіне себеп болды», — деді Олжас Бектенов.
Бюджетті теңгеру үшін мүмкін сценарийлер шектеулі. Бір нұсқа – Ұлттық қор қаражатын тапшылықты жабу үшін пайдалану, алайда бұл тәсіл оның тез таусылу қаупін көтереді. Альтернативті жол – әлеуметтік шығыстарды қысқарту, олар мемлекеттік бюджеттің 60% құрайды. Алайда, Қазақстан әлеуметтік мемлекет болып табылады және өз міндеттемелерін орындауға дайын.
«Оптималды нұсқа – бюджет кіріс бөлігіндегі жұмыс: салық ставкаларын түзету және салық режимдерін қайта қарау», — деді Олжас Бектенов, үкіметтің дәл осы тәсілді ұстанатынын атап өтті. Күтілуде, алдағы өзгерістер бюджет балансына жетуге және елдің экономикалық тұрақтылығын нығайтуға мүмкіндік береді.
Үкімет басшысы қаражат экономикаға реинвестицияланады, бизнеске және инфрақұрылымды дамытуға бағытталады. Олар мемлекеттік аппаратты кеңейтуге бағытталмайды.
«Біздің міндетіміз – бизнестің және экономиканың тұрақты өсуі үшін жағдай жасау. Қосымша бюджет кірістері бизнестің өзі ұсынған жобаларды қаржыландыруға жұмсалады. Заманауи инфрақұрылымсыз – энергия көздері, жылу және электр желілері – бизнес дами алмайды. Мощностарға шектеулер көп жағдайда жаңа жобаларды жүзеге асыруға кедергі болады», — деп түсіндірді Олжас Бектенов.
Ұлттық экономика вице-министрі Азамат Амрин кездесуге қатысушыларға салық-бюджет реформасының егжей-тегжейлері туралы айтып берді. Атап айтқанда, дифференциалды ҚҚС ставкасы: 16% – базалық, 10% – кейбір салалар үшін, 0% – АӨК үшін, сондай-ақ бірқатар арнайы салық режимдерін реформалау және ҚҚС бойынша тіркеу шегін төмендету туралы.
6 «Солтүстік бройлер» ЖШС-нің бас директоры, СҚО кәсіпкерлер палатасының өңірлік кеңесінің төрағасы Сергей Домаев ауылшаруашылық кәсіпорындарының қызметін салықтық реттеу мәселелерін көтерді.
«Негізгі өндіріс құралдарының жеткізушілері ҚҚС төлеушілері болып табылады. ҚҚС-тан босату тек сол шара бүкіл тізбек бойынша - өндірушіден соңғы тұтынушыға дейін қолданылған жағдайда ғана оң әсер етеді және тауар номенклатурасына, ал кәсіпкерлік субъектісіне емес, қолданылуы керек. Бұл мәселені тереңірек зерттеу маңызды», — деді Сергей Домаев.
Премьер-министр МНЭ РК-ға ұсынысты әзірлеуді және ауылшаруашылық өнімдерін, сондай-ақ СЗПТ тауарларын салықтық әкімшілендіру мәселелерін ескеруді тапсырды.
«С.М. Киров атындағы зауыт» АҚ-ның бас директоры Алмас Нурмагамбетов отандық тауар өндірушілері үшін 10% мөлшерінде аралық ставканы енгізу туралы ұсыныс айтты.
Өз пікірінде премьер-министр жаңа Салық кодексінің жобасында жоғары қосылған құн өнімдерін өндіруді ынталандыруға бағытталған бірқатар шаралар бар екенін атап өтті. Қолдаудың негізгі құралдарының бірі – өңдеуші өндірістер үшін корпоративтік табыс салығы (КПН) ставкаларын төмендету, соның ішінде электронды және өнеркәсіптік өнімдер.
«Мемлекет тонды белгілейді және приоритеттерді анықтайды: терең өңдеумен және жаңа дайын өнім түрлерін игерумен айналысатын кәсіпорындар салық жеңілдіктерін алады. Сонымен бірге шикізатты экспорттау және төмен өңделген өнімдерді шығару жоғары салықтармен салық салынатын болады», — деп түсіндірді Олжас Бектенов.
7 Жалпы, үкімет отандық тауар өндірушілерді қолдау шаралары бойынша белсенді жұмыс істеп жатыр.
«Біз мемлекеттік сатып алулар мен квазимемлекеттік сектордағы сатып алулар кезінде отандық өндірісті қорғау мәселесінде едәуір ілгеріледік. Тек қазақстандық өндірушілерден сатып алынуы тиіс тауарлар тізімі үш есе ұлғайды», — деп хабарлады премьер-министр.
Сонымен қатар, мемлекет қазақстандық кәсіпорындар үшін ұзақ мерзімді тапсырыстарды қамтамасыз ететін офтейк-келісімдер жүйесін енгізуде. «Самұрық-Қазына», «Байтерек» және басқа қорларға кіретін барлық ұлттық компаниялар отандық өндірушілерден сатып алу үлесін арттыруға міндетті.
«Бұл ұлттық өндірісті дамытуға және қазақстандық кәсіпорындардың позицияларын нығайтуға мүмкіндік беретін маңызды мемлекеттік қолдау шарасы», — деп түйіндеді үкімет басшысы.
Премьер-министр 4% мөлшеріндегі бөлшек салықтың мәселесін түсіндірді, ол жалғастырылады. Мысалы, үй дүкендері 16% мөлшеріндегі ҚҚС-тан босатылмайды, олар бөлшек салықты төлеуді жалғастырады. МНЭ РК мәліметтері бойынша, бөлшек салықтың базалық ставкасы B2C 4% құрайды. Бөлшек режим өз атауына сәйкес болуы керек – тек халыққа сату.
«Бөлшек салық, ол бөлшек үшін, кез келген дүкен үшін, сіз атап өткен мысалдар, бөлшекте сатылады. Сіздерді осы жеңілдіктерден айыруға ешкім болмайды. Түсінік болуы керек», — деп атап өтті Олжас Бектенов.
«Радуга» ЖШС-нің директоры Дмитрий Шарапаев салықты дифференциациялау бойынша шаралар туралы ұсыныстарды да айтты. Олардың қатарында қалдықтарды қайта өңдеу кәсіпорындарын салықтан босату, сондай-ақ екінші реттік шикізатты өңдеушілер үшін ставканы төмендету. Премьер-министр МНЭ-ға тиісті мемлекеттік ұйымдармен бірге ұсынысты мұқият зерттеуді тапсырды, себебі бұл бағыт елімізде баяу қарқынмен дамып келеді.
Өз тарапынан жеңіл өнеркәсіп бойынша жеке кәсіпкер Алия Башеева импорттық шикізатты салық салу тақырыбын көтерді. Шетелден дайын күйінде сатып алынған тауарларды өз өнімі ретінде сататын «жалған кәсіпорындар» туралы маңызды мәселе көтерілді.
8 «Мен жеңіл өнеркәсіп біздің еліміз үшін өмірлік маңызды сала деп есептеймін. Егер біз бәрін шетелден сатып алатын болсақ, бұл бізге абырой әкелмейді», — деді Алия Башеева.
«Жалған өндірушілер туралы – бұл біздің еліміздегі үлкен проблема, өнімді өндірудің орнына импортталып, «Қазақстанда өндірілген» деген таңбаны жабыстырып, қазақстандық тауарлар үшін барлық артықшылықтарды алатын жағдай. Біз дәл осы бағытта жұмыс істеп жатырмыз. Заң жобасы парламентте. Менің ойымша, оның қабылдануымен біз бұл мәселені едәуір шешеміз», — деп жауап берді Олжас Бектенов.