Қазақстанда экономикалық қызмет түрлері бойынша бөлшек салық төлеушілер тізімін қысқартуды жоспарлап отыр. Бұл туралы бүгін мемлекет басшысының қатысуымен өткен кеңейтілген үкімет отырысында ҚР премьер-министрінің орынбасары Серік Жұманғарин хабарлады, деп жазады Kapital.kz бизнес ақпарат орталығының тілшісі.
«Келесі 5 жылдағы шығындардың өсу шегі бюджет ережесіне сәйкес есептелген. Шығындардың өсуі не үшін қажет? Мемлекет барлық елдерде экономиканың негізгі инвесторларының бірі болып табылады. Мысалы, Қазақстанның ЖІӨ-ге инвестицияларының үлесі 17,2%-ды құрайды, және бұл инвестициялар тұрақты түрде өсуі тиіс. Сонымен қатар, бұл басқа инвесторларға сигнал. Егер мемлекет өзі инвестиция жасамаса, онда, әрине, қалған инвесторлар да инвестиция салмайды. Дегенмен, бүгінгі таңда бізде белгілі бір проблемалар байқалуда», - деді ол.
Өзіміздің кірістер мен шығыстар арасында елеулі айырмашылық бар, оны біз қарыздар, сондай-ақ кепілдендірілген және мақсатты трансферттер есебінен жабамыз.
«Сонымен қатар, бюджет тапшылығы рұқсат етілген шекті аспайды және ЖІӨ-ге 2,7%-ды құрайды. Бүгінгі күні мемлекеттік борыш ЖІӨ-ге 22,8%-ды құрайды. Барлық көрсеткіштер белгіленген ковенанттар шеңберінде. Мысалы, көршілес елдерде бұл көрсеткіш 30%-дан жоғары», - деп атап өтті Серік Жұманғарин.
Оның айтуынша, бүгінгі күні мәжілісте қаралып жатқан Салық кодексі жобасы аясында бөлшек салық бойынша ОКЭД санын қысқарту жоспарлануда, оның мәнін қайтара отырып.
«Алдымен, бөлшек салық негізінде арнайы салық режимі бизнестің мүдделеріне сәйкес келеді, және ол ешқандай өзгерістерге ұшырамайды. Алайда, бұл режим әртүрлі экономикалық қызмет түрлерін қамтиды, соның ішінде бөлшек секторға сәйкес келмейтіндері де бар. Яғни, біз бөлшек салықтың бенефициары болмауы тиіс тұлғаларға преференциялар бердік. Бөлшек сауда – бұл тұтынушыларға сату. Әдетте, бұл сауда, қонақ үйлер, қоғамдық тамақтандыру және т.б. Алайда, біздің жағдайда, іс жүзінде бүкіл бизнес спектрі қамтылған – өңдеу өнеркәсібі, қызметтер, құрылыс-монтаждау жұмыстары және басқалары. Нәтижесінде көптеген бизнес субъектілері ҚҚС төлеушісі болудан бас тартты. Сондықтан біз бөлшек салық бойынша ОКЭД санын қысқартуды ұсынамыз, оның мәнін қайтара отырып», - деді ол.
Нәтижесінде импорттаушыдан тұтынушыға дейінгі ҚҚС-тың толыққанды өзара есептесу тізбегі қамтамасыз етіледі, бұл орташа тиімді ставканы 12%-дан 4%-ға дейін төмендетеді. Есептеу жағы пайда болады. Бұл кәсіпкерлер үшін жағдай жасайды және өзара есеп айырысуды ашық етеді.
«Реформа аясында ҚҚС ставкаларын көтеру жоспарлануда. Біз Ұлттық банктің макроэкономикалық модельдерінде есептеулер жүргіздік. Қазір нақты көзқарас бар. Сарапшылармен талқылаймыз. Біз механикалық түрде ҚҚС ставкаларын көтеру туралы айтып отырған жоқпыз, салық-бюджет жүйесін сауықтыру шараларының кешені туралы айтып отырмыз», - деп нақтылады ол.