Ауыл шаруашылығы министрлігі селекциялық-асыл тұқымды жұмыстарға арналған субсидияларды басқа мемлекеттік қолдау құралдарымен алмастыруды жоспарлап отыр, сондай-ақ малдарды ет комбинаттарына және бордақылау алаңдарына тапсыру кезінде субсидия нормаларын өзгерту мәселелері талқылануда. Бұл туралы министрлік басшысы Айдарбек Сапаровтың ет мал шаруашылығы саласының өкілдерімен кездесуінде белгілі болды, деп хабарлайды Kapital.kz бизнес ақпарат орталығының тілшісі министрліктің баспасөз қызметіне сілтеме жасап.
Министр 2025 жылы фермерлер үшін 15 айға дейін 5% жеңілдетілген кредит беру бағдарламасын іске қосу жоспарланып отырғанын түсіндірді. Сонымен қатар, инвестициялық мақсаттарға арналған кредиттерге де жеңілдетілген ставкалармен қаражат бағыттау мүмкіндігі талқылануда. Кездесу барысында фермерлер фискалдық шаралар туралы да сұрақ көтерді.
«Бұрыннан талқыланып жатқан ҚҚС-тан бөлек, фискалдық құралдардың ауыл шаруашылығы өнімдерінің «ақшылдануына» ынталандыратынын есте сақтау маңызды. Әсіресе, салықтық ынталандырулар үшін жинақтау кеңселері артықшылыққа ие болып, жүн, тері, жеміс-көкөніс өнімдерін жинап, өңдеуге серпін бере алады», - деп түсіндірді «MB4» ЖШС директоры Азамат Шалмагамбетов.
Министр салықтық өзгерістерді мемлекеттік органдармен және бизнеспен егжей-тегжейлі талқылаудың қажеттілігін атап өтіп, ауыл шаруашылығы өнімдерін «ақшылдандыру» шараларының басымдықтар қатарында екенін ерекше атап өтті. Талқылаудың маңызды мәселесі ет бағалары болды.
«Бұрын қабылданған әкімшілік тыйымдар мен шектеулер саланың дамуына теріс әсер етті. Тыйымдар мен квоталау мал шаруашылығын аз рентабельді етіп, бірқатар фермерлер мал өсіруден бас тартуда», - деді «Ангус Қазақстан» республикалық палатасының директоры Даурен Салыков.
Министр ет бағасының өсуі, ең алдымен, малды әртүрлі жолдармен сатып алып, сататын делдалдардың белсенді әрекетімен байланысты екенін атап өтті.
«Біз әкімшілік тыйымдардың сала дамуына кедергі келтіретінін түсінеміз, бірақ нарықтарды ашу үшін, әсіресе, ІҚМ бойынша ішкі нарықтың тұрақтылығын қамтамасыз ету маңызды. Шешім жолдарын талқылау қажет, сіздердің ұсыныстарыңыз қарастырылатын болады», - деді Айдарбек Сапаров.
Бұған дейін ауыл шаруашылығы министрлігі субсидиялардың тиімділігіне қатысты аудиттік тексеру қорытындыларын пікір білдірді. Ауыл шаруашылығы министрлігінде 2022-2023 жылдар аралығында 943 млрд теңгені қамтитын аудит өткізілгенін атап өтті, ал қаржылық бұзушылықтар 2 млрд теңге көлемінде анықталды, бұл жалпы соманың 0,2%-ын құрайды.
Соңғы 5 жылда Қазақстан бюджетінен ауыл шаруашылығын субсидиялауға шамамен 2 трлн теңге бөлінді. Бұл туралы Мәжіліс пленарлық отырысында Жоғарғы аудиторлық палатаның төрағасы Алихан Смайлов айтты. «Алайда, бірқатар жүйелі проблемалар субсидиялардың шектеулі әсерін туындатты», - деп атап өтті ол.