Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің Мемлекеттік кірістер комитеті жеке тұлғалардың кірістерін әкімшілендіру басқармасының жетекшісі Дина Кусаинова жалпы декларациялаудың төртінші кезеңі туралы толығырақ айтып берді, деп хабарлайды Kapital.kz бизнес ақпарат орталығының тілшісі.
2025 жылы декларация тапсырудан 8 миллион қазақстандық босатылды, тек бірнеше санаттағы жеке тұлғалар есеп береді.
Дина Кусаинова жалпы декларациялаудың Қазақстанда 2021 жылы енгізілгенін еске салды. Алғашқы болып декларацияларды мемлекеттік қызметкерлер, оларға теңестірілген тұлғалар және олардың жұбайлары тапсырды, бұл шамамен 600 мың адамды құрайды.
«2023 жылы квазимемлекеттік сектор кірді, бұл шамамен 2,1 миллион адам, 2025 жылы үшінші кезеңде бизнес өкілдері, яғни басшылар, құрылтайшылар, заңды тұлғалардың қатысушылары, жеке кәсіпкерлер және олардың жұбайлары кірді. Бұл шамамен 2,3 миллион адам. 2025 жылдан бастап төртінші кезеңде қалған азаматтар, яғни шамамен 8 миллион адам кіріс декларациясын тапсыруы жоспарланды», - деп атап өтті Дина Кусаинова.
Ол 2021 жылдан бастап уәкілетті мемлекеттік органдардың деректер базасы жақсарғанын, қаржылық және валюталық бақылаудың күшейтілгенін түсіндірді. Қазақстан шетелдегі азаматтардың шоттары туралы ақпаратты 100-ден астам елден алады.
«Алайда, қаржы министрлігі мемлекет басшысының осы тапсырмасына сәйкес, кіріс декларациясын, активтер мен міндеттемелер туралы декларацияны барлық азаматтарымыз, яғни Қазақстан Республикасынан тыс жерде қандай да бір мүлігі бар резиденттер тапсыруы тиіс деген ұсыныс әзірледі. Шетелде мүлкі барлар кіріс декларациясын тапсыруы тиіс», - деп атап өтті басқарма басшысы.
Декларацияны жеке практикамен айналысатын тұлғалар да тапсыруы тиіс: бұл жеке сот орындаушылары, нотариустар, адвокаттар, кәсіби медиаторлар, себебі олар алдыңғы кезеңдерде декларациялауға кірмеген.
«Декларацияны сайлау лауазымына, мемлекеттік қызметке және оларға теңестірілген тұлғалар тапсыруы тиіс, сыбайлас жемқорлыққа қарсы заңнамасына сәйкес. Барлық мемлекеттік қызметке кандидаттар кіріс декларациясын тапсыруы міндетті. Банктерде, бағалы қағаздар нарығында және сақтандыру ұйымдарында ірі қатысушылар болғысы келетіндер активтер мен міндеттемелер туралы кіріс декларациясын тапсыруы тиіс. Сонымен қатар, жалпы декларациялау жүйесіне бұрын кірмеген кез келген жеке тұлға декларацияны ерікті түрде тапсыра алады», - деп нақтылады Дина Кусаинова.
Егер шетелде жылжымайтын мүлік, көлік, шетелдік банктердегі шоттарда 1000 МРП (шамамен 3,9 миллион теңге) асатын ақша, инвестициялық бағалы металдар, шетелдік компанияда үлес, тұрғын үй құрылысына үлес, бағалы қағаздар, туынды қаржы құралдары, брокерлік шоттардағы ақша, зияткерлік меншік және авторлық құқық, цифрлық активтер, дебиторлық-кредиторлық берешек, 1000 МРП-дан асатын мүлік болмаса, жеке тұлғалар декларация тапсырудан босатылады.
«Бұл антиквариат, 1000 МРП-дан асатын люкс заттар болып табылады - шамамен 3,9 миллион теңге», - деп нақтылады басқарма басшысы.
Ол сондай-ақ 20 мың МРП-дан асатын мүлікті сатып алған қазақстандықтар да декларация тапсыруы тиіс екенін айтты.
«20 мың МРП - шамамен 74 миллион теңге. Егер жеке тұлға бір жыл ішінде, яғни 74 миллион теңгеден асатын пәтер, көлік сатып алса, онда ол декларация тапсырып, бұл мүлікті сатып алуға ақша қайдан алынғанын көрсетуі тиіс», - деп нақтылады Дина Кусаинова.